Θεωρητική ή δίκαιη τιμή ενός future είναι ο μαθηματικός υπολογισμός της τιμής που ένα συγκεκριμένο συμβόλαιο θα έπρεπε να έχει σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Γνωρίζουμε ότι οι spot και η future τιμή δεν συμπίπτουν πριν τη λήξη του συμβολαίου. Αυτή η διαφοροποίηση οφείλεται στην βάση. Η θεωρητική τιμή προσπαθεί να εκτιμήσει το μέγεθος της βάσης λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους (π.χ. κόστος αποθήκευσης, επιτόκια, κλπ) που κάνουν την τιμή ενός συμβολαίου να είναι διαφορετική από την spot τιμή του υποκείμενου αγαθού.
Ανάλογα με το υποκείμενο αγαθό εφαρμόζεται και διαφορετικός τύπος. Π.χ. αν θέλουμε να βρούμε τη θεωρητική τιμή ενός future με υποκείμενο αγαθό κάποιο αγροτικό προϊόν πρέπει να λάβουμε υπόψη μας το κόστος αποθήκευσης ενώ ένα future πάνω σε δείκτη μετοχών (π.χ. S&P 500) δεν έχει αποθηκευτικό κόστος αλλά μερίσματα που πρέπει να υπολογιστούν.
Θεωρητική τιμή future πάνω σε προϊόν που μπορεί να καταναλωθεί
Παρακάτω παρατίθεται ο μαθηματικός τύπος με τον οποίο υπολογίζουμε τη θεωρητική τιμή ενός συμβολαίου με υποκείμενο αγαθό κάποιο προϊόν που μπορεί να καταναλωθεί και ν’ αποθηκευτεί.
Παρατηρείστε ότι η τιμή του future είναι ανάλογη του επιτοκίου και του αποθηκευτικού κόστους (θετικά πρόσημα) και αντιστρόφως ανάλογη του οφέλους διακράτησης (convenience yield) όπως έχει ήδη αναφερθεί στη σχετική ενότητα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όταν τα επιτόκια και το κόστος αποθήκευσης αυξάνονται η τιμή των συμβολαίων επίσης θ’ αυξάνεται σε σχέση με τη spot τιμή. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν τα επιτόκια αυξηθούν τότε τα χρήματα που πρέπει κάποιος να δανειστεί για ν’ αγοράσει το προϊόν επιφέρουν μεγαλύτερο τόκο, επομένως προτιμά να έχει μία long θέση σε συμβόλαιο όπου το κόστος χρηματοδότησης είναι πολύ μικρότερο λόγω της μόχλευσης. Επίσης όταν το αποθηκευτικό κόστος ανεβαίνει τότε είναι καλύτερα να αποφεύγεται η διακράτηση και η συνεπαγόμενη αποθήκευση του προϊόντος έτσι ώστε να αποφεύγεται και το αποθηκευτικό κόστος. Σε αυτή την περίπτωση συμφέρει περισσότερο η κατοχή συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης και αυτό αυξάνει την ζήτηση άρα και την τιμή τους.
Θεωρητική τιμή future σε δείκτη μετοχών
Παρακάτω παρατίθεται ο μαθηματικός τύπος με τον οποίο υπολογίζουμε τη θεωρητική τιμή ενός συμβολαίου με υποκείμενο αγαθό κάποιο δείκτη μετοχών.
Παρατηρείστε ότι η μερισματική απόδοση είναι αντιστρόφως ανάλογη με την τιμή του future (αρνητικό πρόσημο). Αυτό συμβαίνει γιατί όσο υψηλότερη είναι τόσο περισσότερο συμφέρει κάποιον να έχει στα χέρια του τις μετοχές που απαρτίζουν τον δείκτη αντί για συμβόλαια, έτσι ώστε να καρπώνεται τα μερίσματα (ο κάτοχος future δεν έχει δικαίωμα σε μέρισμα).